Dokumentacja techniczna powinna być dostępna dla każdego. Ale czy to oznacza, że dokumentacja dla osób, które mają problem z rozróżnianiem kolorów to jest zupełnie inna bajka? Nie do końca!
W tym artykule przedstawimy kilka przydatnych wskazówek dotyczących tworzenia dokumentacji dla daltonistów i osób mających problem z widzeniem kolorów.
Fakty i statystyki
Według organizacji Colour Blind Awareness około 300 mln ludzi na świecie to daltoniści, co stanowi około 4% populacji. Jeśli Waszymi odbiorcami są mężczyźni to liczba ta wzrasta do 8%.
Daltonizm to wada wzroku, na którą do tej pory nie udało się znaleźć skutecznej metody, umożliwiającej całkowite wyleczenie. Jest sporym utrudnieniem, ograniczając możliwości samodzielnego funkcjonowania na co dzień i przeszkadzając w wykonywaniu wielu zawodów i czynności, w tym na przykład, prowadzenia samochodu. W obecnej rzeczywistości, w której żyjemy, można znaleźć rożne pomoce optyczne pomagające osobom z daltonizmem w codziennym funkcjonowaniu.
Zobaczmy, co można zrobić, aby dokumentacja była bardziej przyjazna dla osób z daltonizmem lub ślepotą barw.
Ślepota barw a daltonizm
Ślepota barw (lub niedobór widzenia kolorów) to niezdolność lub zmniejszona zdolność widzenia pewnych kolorów lub dostrzegania różnic w kolorach.
Istnieje wiele rodzajów ślepoty barw. Głównie sprowadza się to do niewyraźnego widzenia kolorów, pomieszania kolorów lub niemożności rozróżnienia niektórych kolorów. Jeśli chcielibyście dowiedzieć się więcej o ślepocie barw, zajrzyjcie (tutaj).
Z kolei ludzie z daltonizmem są w stanie widzieć rzeczy równie wyraźnie jak zwykli użytkownicy, ale mają trudności z rozróżnianiem kolorów. Dlatego termin „daltonizm” może być w tym przypadku zbyt ogólny.
Na co zwrócić uwagę przy projektowaniu dokumentacji dla osób z daltonizmem?
Jak się domyślacie, kolor nie jest jedynym wizualnym środkiem przekazywania informacji czy wyróżniania elementów w Waszej dokumentacji.
Co możecie zrobić? Poniżej kilka przydatnych podpowiedzi i przykładów.
Dodawanie wizualnych wskazówek
Przy projektowaniu, na przykład formularzy, warto pamiętać, że kolory to nie wszystko.
Zwykle zakładamy, że kolor zielony kojarzy się z pozytywnym wynikiem a czerwony z negatywnym. Jednak poleganie wyłącznie na kolorach może być problematyczne dla użytkowników z daltonizmem.
Słaby przykład projektu formularza
Podany przykład pokazuje jak kolory czerwony i zielony są widziane przez zwykłego użytkownika oraz przez daltonistę.
Jak można poprawić ten formularz?
Lepszy przykład projektu formularza
Poprzez dodanie wizualnych wskazówek lub komunikatów o błędach można wyróżnić pola, w których nastąpiła pomyłka. Zapewnia to użytkownikom z daltonizmem zrozumienie wyświetlonych informacji.
Podobną wskazówkę możecie zastosować w przypadku wykresów. Jeśli Wasz odbiorca jest daltonistą może mieć problem z dopasowaniem kolorów z legendy do ich odpowiedników na wykresie.
Słaby przykład projektu wykresu
W tym przypadku można zobaczyć, jak kolory mieszają się ze sobą i stają się nie do odróżnienia.
Lepszy przykład projektu wykresu
Poprzez dodanie białych granic między poszczególnymi segmentami czytelność obrazu znacznie się poprawiła. Ponad to, dodanie objaśnień do wykresu wyraźnie rozróżnia każdą kategorię.
Dzięki takiemu rozwiązaniu wykres jest bardziej dostępny dla użytkowników z daltonizmem. Dla zwykłych użytkowników może być to wartością dodaną 😊.
Projektowanie treści z kontrastem
Kontrast kolorów może ułatwić odczytanie wizualnego komunikatu.
Kontrast to różnica w kolorze, która powoduje, że dany obiekt można odróżnić od innych obiektów znajdujących się blisko siebie. Im większy jest współczynnik kontrastu, tym lepsza jest czytelność obrazu dla osób z daltonizmem jak i ślepotą barw. Reasumując, dobór kolorów i kontrast odgrywają ważną rolę w spełnieniu tych wytycznych.
Słaby przykład doboru kontrastu
Podany przykład pokazuje, w jaki sposób podana paleta kolorów podstawowych nie przechodzi testu kontrastu, dopóki nie zostaną zastosowane odcienie.
Jak można to zmienić?
Zacznij używać odcieni lub cieni, aby zmodyfikować kolor na tyle, aby uzyskać przemijający współczynnik kontrastu.
Lepszy przykład doboru kontrastu
No dobrze, ale jak zbadać kontrast i sprawdzić czy wybrane przez Was kolory przechodzą test?
Oto przydatne narzędzia!
Poprawienie czytelności tekstu
Chcąc stworzyć idealne połączenie tekstu i obrazu oraz zwiększyć jego czytelność, możecie modyfikować kolor tła, rozmiar i kolor tekstu.
Podany przykład pokazuje jak nałożony tekst na grafikę wpływa na jego czytelność.
Tekst nałożony na obraz bez maski
Poprzez zmniejszenie krycia tła można zwiększyć kontrast. Efekt?
Na oko dużo lepszy 😉
Tekst nałożony na obraz z maską
Używanie filtrów kolorów
Poniższy przykład pokazuje w jaki sposób można rozwiązać przedstawianie kolorów dla osób z deuteranopią (czyli osób mających problem w rozróżnianiu barwy zielonej).
Najczęstsze deficyty koloru czerwono-zielonego
Bez opisów rozróżnienie dostępnych opcji wydaje się niemożliwe.
Dodanie etykiety tekstowej do koloru, eliminuje zgadywanie lub wątpliwości co do wybranego koloru. Jest to również korzystne dla osób z bez problemów z widzeniem. Zastanówcie się czy nie zdarzało się Wam mieć problemu z określeniem barwy wybranego produktu robiąc zakupy online?
Rozpoznawanie linków
Linki powinny być łatwe do wykrycia bez polegania na kolorze.
Poniższy zrzut ekranu symuluje widzenie osoby z achromatopsją (nie widzi
koloru). Link ten jest trudny do zauważenia. Aby znaleźć łącze, użytkownik musi
najeżdżać myszą mając nadzieje, że znajdzie link.
Tekst widziany przez osobę z achromatopsją
Dobrym pomysłem byłoby dodanie podkreślenia… 😊
I tu lekcja również dla nas, którą od razu postanowiliśmy wcielić w życie.
Podkreślone linki są łatwe do zauważenia przez osobę z achromatopsją
Kombinacje kolorów
W świecie bogatym w różne kolory nie zawsze mamy możliwość kontroli istniejących połączeń.
Czy marchewka faktycznie wyróżnia się na tle groszku? Na pewno nie dla wszystkich osób.
Aby zapewnić daltonistom możliwość rozróżnienia grup ''obiektów", które są w różnych kolorach, należy unikać łączenia na jednym obrazie, na przykład, pomarańczowego i zielonego. Warto też dodać opis do ilustracji lub odnośnik, co znacznie ułatwi jej interpretację.
Sposoby zestawiania kolorów - kompozycja groszku i marchewki
Wymagane pola formularza
Oznaczanie wymaganych pól kolorem może stanowić problem, ponieważ niektórzy użytkownicy z dysfunkcjami wzroku mogą nie widzieć różnic.
Oprócz tego możesz rozważyć oznaczanie wymaganych pól gwiazdką lub dodanie opisu, np: To pole jest wymagane
Przykład formularza z zostosowaniem koloru i dodatkowego opisu
Tam, gdzie to możliwe, warto wziąć pod uwagę opcję usunięcia pola jeśli informacja jest nieistotna.
Czas na podsumowanie
Jeśli wśród odbiorców Waszego produktu są osoby z daltonizmem, może warto rozpatrzeć opcję zastosowania przynajmniej kilku wymienionych wyżej wskazówek lub skorzystania z dostępnych narzędzi, aby lepiej zrozumieć z jakimi problemami borykają się te osoby.
- Coblis - narzędzie zaprojektowane, aby symulować wygląd obrazu z określonymi typami niedoborów widzenia kolorów.
- NoCoffee Vision Simulator - narzędzie jest rozszerzeniem dostępnym dla przeglądarki Chrome, pomocne do zrozumienia problemów, z jakimi borykają się osoby z lekkimi lub skrajnymi problemami ze wzrokiem, w tym ślepotą barw.
- Colour Blind Pal - aplikacja, która pozwala zrozumieć, jak daltoniści widzą kolory
- Panasonic G90 / Panasonic G95 - aparat, który pozwala daltonistom widzieć kolory poprzez specjalny wizjer elektroniczny
Mamy nadzieję, że dzięki tej wiedzy podniesiemy Waszą świadomość i zwiększymy integralność dokumentacji technicznej!
Jeżeli chcielibyście sprawdzić czy Wasza dokumentacja jest dostępna - dajcie znać, część naszej redakcji zajmuje się tym tematem zawodowo, na pewno chętnie pomogą!